Gedichtendag 2018

Het is vandaag Gedichtendag, de start van de Poëzieweek. Escher was geen dichter, maar hij had wel een poëtische geest. Dat moet wel, gezien zijn duizelingwekkende oeuvre. Zijn werk leent zich ook uitermate goed als onderwerp voor een gedicht. Ter ere van Gedichtendag besteden we aandacht aan een bijzondere uitgave over Escher, waarvan het titelblad dichtbij een gedicht komt. En hij mocht dan wel geen dichter zijn, hij was wel een troubadour.

In 1958 verscheen bij de bibliofiele Stichting De Roos Eschers boek Regelmatige vlakverdeling. Deze zeer bijzondere uitgave is het bekendste en antiquarisch meest kostbare boek van deze stichting, die literaire uitgaven voor bibliofielen maakte in een oplage van 175 exemplaren.
Op het titelblad staat:

‘Een graficus heeft in zijn wezen iets van een troubadour;’

Deze zin loopt door op de volgende bladzijde:

‘hij zingt en herhaalt in iedere afdruk, die hij van eenzelfde houtblok, koperplaat of lithografische steen maakt, steeds opnieuw het zelfde lied. Het doet er niet veel toe, of er eens een blad verloren raakt, bevlekt of gescheurd wordt; er zijn genoeg andere exemplaren om zijn gedachten uit te dragen. En mochten er niet genoeg in voorraad zijn, dan kan hij een nieuwe serie afdrukken, waarvan elk stuk afzonderlijk even gaaf, oorspronkelijk en volledig is, zolang als de plaat waarvan hij afdrukt, niet versleten is.’

Escher was zich ervan bewust dat een verhandeling over zijn fascinatie voor de regelmatige vlakverdeling met daarbij zes exclusieve afdrukken van zijn werk, iets bijzonders zou kunnen worden. In 1956 schreef hij aan bestuurslid Karel Asselbergs van Stichting De Roos:

‘Het zou een hoogst curieuze uitgave kunnen worden; in alle geval iets, (in alle bescheidenheid gezegd), dat geen enkele andere graficus op de hele aardbol, U zou kunnen leveren. ’t Klinkt niet erg bescheiden, maar wat kan ik er aan doen? Zo is het nu eenmaal.’