Deze website gebruikt cookies

Wij maken op deze website gebruik van cookies en vergelijkbare technieken om bezoek te analyseren en om je relevante boodschappen te tonen op social media. Door op 'Alles accepteren' te klikken geef je toestemming voor de plaatsing ervan en het verwerken van op deze wijze verkregen persoonsgegevens, zoals in ons privacy- & cookiestatement wordt vermeld.

Onze privacy- & cookiestatement:

Tickets bestellen
Piano di Sant'Andrea, Genua
Escher Vandaag
7 maart 2020

Piano di Sant'Andrea, Genua

De Piano di Sant'Andrea is een historische plaats in de oude binnenstad van Genua, bovenop een heuvel met dezelfde naam. De Piano wordt begrensd door de torens van de Porta Soprana. In de middeleeuwen was dit de belangrijkste toegangspoort tot de stad. Aan de voet van de torens ligt het geboortehuis van Christoffel Columbus. Escher bezocht Genua en de Piano di Sant'Andrea in het voorjaar van 1936, toen hij (deels samen met zijn vrouw Jetta) een zeereis maakte over de Middellandse Zee. Een reis die hem veel genot en ook veel inspiratie opleverde. Hij maakte foto's en tekeningen die hij in het najaar en de winter daarop uitwerkte in hout of op steen. Zo maakt hij houtsneden van Venetië, Ancona, de toren van Pisa en van het vrachtschip waarmee ze reisden; houtgravures van Catania en Marseille en een litho van Nunziata op Sicilië. Ook vormde de reis een inspiratiebron voor een van zijn eerste optische illusies: Stilleven en straat. In februari 1937 maakte hij deze houtsnede van de Piano di Sant'Andrea.

M.C. Escher, Piano di Sant'Andrea, Genua, houtsnede, februari 1937

M.C. Escher, Piano di Sant'Andrea, Genua, houtsnede, februari 1937

Net zoals hij deed in prenten als San Michele dei Frisoni en Sint Pieter vanaf de Gianicolo zet Escher natuurlijke elementen op de voorgrond en de bebouwing erachter. Hij maakte dan wel een stadsgezicht, maar dat betekende niet dat de natuur daarin afwezig was. In dit geval kon hij afbeelden wat hij zag. Op het Piazza Dante, het plein aan de voet van de Porta Soprana, ligt namelijk ook een park. Daarin verscholen staat de ruïne van wat ooit het St. Andrea-klooster was. De tekening die aan de basis stond van de houtsnede maakte hij vanaf het hooggelegen terras van het postkantoor, schuin tegenover de poort. Hij moest wel toestemming regelen om toegang te krijgen tot dat terras.

Ansichtkaart van de Piazza Dante in Genua rond 1930

Ansichtkaart van de Piazza Dante in Genua rond 1930

De ruïne van het St. Andrea klooster, 2017

De ruïne van het St. Andrea klooster, 2017

In het dagboek waarin hij tijdens de reis in 1936 schreef, komt het onderwerp terug:

'Hedenmorgen (12 mei 1936, EK) bekeken wij Genua en vond ik een fraai onderwerp voor een tekening die ik op de terugweg, als ik 2 dagen in Genua zal blijven, wil maken: il piano di S. Andrea, vlakbij het huis van Christoforo Colombo. Het beste is dat echter te tekenen vanaf het terras van de hoofd-post, zoodat ik, tegen dat ik hier over een maand zal zijn teruggekeerd, in het bezit hoop te zijn van een permissie die inmiddels door de Adria-agent alhier bij de post zal worden aangevraagd.'

Reisdagboek 1936, met de eerste notitie over de Piano

Reisdagboek 1936, met de eerste notitie over de Piano

Reisdagboek 1936, met de tweede notitie over de Piano

Reisdagboek 1936, met de tweede notitie over de Piano

Daarna reizen Maurits en Jetta door naar Spanje om op 10 juni 1936 weer terug te keren in Genua. De volgende dag ligt het openbare leven in de stad stil vanwege het Christelijke Corpus Domini-feest. Ze genieten van een lange processie van 'talloze congregatie's, scholen, seminarie's en allerlei soorten religieuze verenigingen'. 's Middags maken ze een lange wandeling door de stad. Jetta vertrekt de volgende dag weer naar huis. Maurits maakt nog een zeereis rondom Italië en hij is pas op 27 juni weer in Château-d’Oex. Uit zijn dagboek van 12 juni:

'..ik haalde mijn permissie om vanaf het terras van de posterijen een teekening van de 'piano di S. Andrea' te mogen maken, die op mijn verzoek door de agent v. de Adria was aangevraagd. Om 11.50 vertrok Jetta via Milaan-Domodossola-Montreux naar Château-d’Oex, waar zij vanavond met de laatste trein om 10 uur kan aankomen.

Na de lunch ging ik om 2 uur naar het postkantoor, waar ik, dankzij mijn permissie op het terras werd toegelaten en een teekening maakte van de fraaie torens, beter gezegd: poort van het piano di S. Andrea. Om half 7 was ik er mee klaar.'

Kaart wordt ingeladen...

Erik Kersten

Erik Kersten

Redacteur

Deel:

Meer Escher vandaag

Sint Pieter vanaf de Gianicolo

Direct boven de wijk Trastevere, aan de westkant van de rivier de Tiber, rijst de Gianicolo (of Janiculum) uit boven de stad Rome. Deze heuvel biedt een geweldig uitzicht over de eeuwige stad en is een geliefde plek voor stadsbewoners. Dat moet het voor Escher ook zijn geweest, vooral het park rond de Villa Doria Pamphili. In dit grootste openbare park van Rome kon hij ontsnappen aan het lawaai en de drukte van de stad. Vanaf zijn woning aan de Via Alessandro Poerio was het nog geen half uur lopen. Hij maakt er foto's van het uitzicht. Deze verwerkt hij ook in prenten. Een daarvan is Sint Pieter [gezien] vanaf de Gianicolo [Rome] uit februari 1935.
Lees meer
Ontwikkeling I

Ontwikkeling I

Ontwikkeling I en Ontwikkeling II zijn de eerste prenten waarin Escher probeert een bevredigende vorm te vinden voor het concept 'oneindigheid'. Ze laten een ontwikkeling zien, maar ze maken er dus zelf ook onderdeel van uit. In oktober 1937 liet hij zijn verzameling vlakvullingen zien aan zijn broer Berend (ook wel Beer genoemd), hoogleraar geologie, mineralogie, paleontologie en kristallografie aan de Universiteit van Leiden. Eschers verzameling bestond deels uit kopieën van vlakvullingen die hij had nagetekend in het Alhambra (Granada) en de Mezquita (Córdoba), in het voorjaar van 1936. Het andere deel had hij zelf verzonnen. Hij was een jaar of tien jaar eerder al voorzichtig begonnen met het maken van vlakvullingen. Bij zijn vroege pogingen sneed hij een dierlijke vorm direct in het houtblok, waarna hij ze gespiegeld of gedraaid herhaalde op papier of stof.
Lees meer
Italiaanse sneeuw, 1935

Italiaanse sneeuw, 1935

Begin februari 1935 vertrokken Maurits en Jetta, samen met het bevriende echtpaar Leopold, naar de Abruzzen. Ze reisden met de bus van Rome naar de middeleeuwse hoofdstad van de regio: Aquila. Dat was goed te doen, het is ongeveer 120 kilometer. Daarna reisden ze door naar de Campo Imperatore, een hoogvlakte in het nationaal park Gran Sasso. Dit hoogste bergmassief van de Apennijnen is een van de oudste skigebieden van Italië: reeds in de jaren '20 werd hier geskied. Bij Escher leefde al een tijd het plan om met zijn gezin naar Zwitserland te verhuizen. Vanwege het opkomende fascisme in Italië en ook omdat de gezondheid van zijn zoons gebaat zou zijn bij de Zwitserse berglucht. Dit bezoek aan het skigebied kun je zien als een voorproefje.
Lees meer