Deze website gebruikt cookies

Wij maken op deze website gebruik van cookies en vergelijkbare technieken om bezoek te analyseren en om je relevante boodschappen te tonen op social media. Door op 'Alles accepteren' te klikken geef je toestemming voor de plaatsing ervan en het verwerken van op deze wijze verkregen persoonsgegevens, zoals in ons privacy- & cookiestatement wordt vermeld.

Onze privacy- & cookiestatement:

Caltavuturo in de Madonische bergen
16 februari 2019

Caltavuturo in de Madonische bergen

Op 22 april 1932 vertrokken Escher en zijn vriend Giuseppe Haas-Triverio voor een maand naar Sicilië, een eiland waar ze beiden nog nooit geweest waren. In Napels stapten ze op het stoomschip Florio dat hen na een reis van 13 uur afzette in Palermo. In de maand die volgde, bezochten ze vele plaatsen: Palermo, Corleone, Cefalù, met zijn beroemde kathedraal, Tindari (ooit gesticht door de Grieken en de overblijfselen daarvan zijn nog te zien), Milazzo, het eiland Lipari, het zo mooi gelegen Taormina, de omgeving van de Etna, Giarre, waar de vulkaanuitbarsting uit 1928 zichtbare sporen had achtergelaten, Randazzo (dat vlakbij de Etna ligt en een kathedraal heeft die is gemaakt van lavasteen), de lavaformaties bij Bronte, Cesarò, Roina, Cerami, Nicosia, de rotswoningen bij Sperlinga, Enna, Gangi, Petralia Sottana, Sclafani, Segesta, met de Griekse tempel, Caltavuturo, het klooster in Monreale en wederom Palermo.* In die maand maakte hij drieëntwintig schetsen die hij in de winter van 1932-1933 uitwerkte in 12 prenten. Samen geven ze een goed beeld van het bezoek aan het eiland dat op hem en Haas-Triverio zo'n grote indruk had gemaakt.*

M.C. Escher, Caltavuturo in de Madonische bergen, Sicilië, litho, februari 1933

M.C. Escher, Caltavuturo in de Madonische bergen, Sicilië, litho, februari 1933

Caltavuturo in de Madonische bergen is een van die prenten. De Madonie is een bergketen in Sicilië met als hoogste top de Pizzo Carbonara, met bijna 2000 meter de een-na-hoogste van Italië (na de Etna). Een prachtig gebied met uitbundige natuur en een aantal eeuwenoude stadjes en dorpjes. Escher deed niets liever dan dwalen door een bergachtig landschap en zich verbazen over de nederzettingen die hij in deze vaak afgelegen gebieden aan trof. Caltavuturo ligt in de schaduw van een machtige rotspartij en het contrast tussen natuur en cultuur is iets dat hij in vele prenten heeft vastgelegd. Hij voegt vrijwel altijd iets van de bebouwing toe aan de Italiaanse landschappen die hij in de jaren twintig en dertig maakte. Voorbeelden hiervan zijn Goriano Sicoli, Barbarano, Cerro al Volturno, Castrovalva, Palizzi, Morano, Pentedatillo, Tropea en Santa Severina. Allemaal prenten waarin het plaatsje op of tegen een rots- of bergwand geplakt is, alsof het voortdurend in een strijd om het bestaan is verwikkeld. In het geval van Caltavuturo lijken stad en inwoners deze strijd te verliezen. Escher zet het plaatsje slechts in ruwe vorm neer en legt de nadruk op de wolkenlucht en 'Rocco di Sciara', de rotspartij die de gebouwen beneden lijkt te verzwelgen.

Eschers agenda van de eerste week van mei 1932. Op 14 mei is hij in Caltavuturo en hij maakt daar 2 tekeningen (nummers 17 en 18).

Eschers agenda van de eerste week van mei 1932. Op 14 mei is hij in Caltavuturo en hij maakt daar 2 tekeningen (nummers 17 en 18).

Giuseppe Haas-Triverio bij Sclafani, 15 mei 1932

Giuseppe Haas-Triverio bij Sclafani, 15 mei 1932

Kaart wordt ingeladen...

Bronvermelding

[*] Wim Hazeu, M.C. Escher, Een biografie, Meulenhoff, 1998, blz. 151-152

Erik Kersten

Erik Kersten

Redacteur

Deel:

Meer Escher vandaag

Het Witte Huis

Het Witte Huis

In oktober en november 1954 vond de eerste solotentoonstelling van Escher plaats in de Verenigde Staten, in de Whyte Gallery in Washington. Het initiatief daartoe werd genomen door de Amerikaan Charles Alldredge, die zich tot fan en verzamelaar had ontwikkeld na het lezen van artikelen over Escher in Time en Life in 1951. De twee begonnen een correspondentie en Alldredge ontwikkelde zich tot een soort manager van Eschers belangen in de VS. Na de succesvolle tentoonstelling in de Whyte Gallery kreeg hij het steeds drukker met het behartigen van die belangen. In 1956 kwam daar een flinke piekbelasting voor hem bij. Alldredge was namelijk gevraagd om mee te werken aan de verkiezingscampagne van senator Estes Kefauver die een poging deed de Democratische kandidaat te worden voor de presidentsverkiezingen.
50 jaar 'De Grafische'

50 jaar 'De Grafische'

Ter gelegenheid van het vijftigjarige bestaan van de vereniging tot bevordering van de grafische kunst 'De Grafische' werd in februari 1962 in het Stedelijk Museum een grote tentoonstelling gehouden. Escher was er natuurlijk bij, net als zijn vriend Gerd Arntz en vele andere grafische collega's. Het was niet bepaald voor het eerst dat grafici in groepsverband en onder de naam van hun vereniging samen exposeerden, maar voor de jubileumtentoonstelling werd echt groot uitgepakt. Onder de titel 'Prent' waren er in het Stedelijk meer dan 300 werken te zien.
Het bezwaarde hart

Het bezwaarde hart

De Gedichtendag, komende donderdag 31 januari, vormt de start van de Poëzieweek. Met talloze activiteiten wordt de poëzie gevierd en gestimuleerd. M.C. Escher was geen dichter maar hij had wel een broer die zich zo mocht noemen. Johan George Escher (1894-1969, meestal George genoemd), de oudste zoon uit het tweede huwelijk van George Arnold Escher met Sara Adriana Gleichman. Die heeft twee dichtbundels uitgegeven. De eerste, Het bezwaarde hart, werd door uitgeverij Van Dishoeck in 1937 uitgegeven. De tweede, Oude en nieuwe gedichten, verscheen vlak voor zijn dood in 1969. Voor het debuut maakte broer Maurits het titelblad.