
Geniale grafici
Wij maken op deze website gebruik van cookies en vergelijkbare technieken om bezoek te analyseren en om je relevante boodschappen te tonen op social media. Door op 'Alles accepteren' te klikken geef je toestemming voor de plaatsing ervan en het verwerken van op deze wijze verkregen persoonsgegevens, zoals in ons privacy- & cookiestatement wordt vermeld.
Onze privacy- & cookiestatement:
Hieronder kunt u kiezen voor welke doeleinden u cookies op de website van Escher in Het Paleis wilt toestaan.
De laatste prent van de tentoonstelling Geniale grafici: Escher en zijn tijdgenoten is geen ode aan Escher, maar aan de eerste koninklijke bewoner van dit paleis: Koningin-Moeder Emma. In deze litho uit 1897 van Jan Toorop (1858-1928) ziet u Koningin-Moeder Emma en haar dochter Wilhelmina tijdens een bezoek aan de stad Gouda. De prent bevat allerlei objecten die te maken hebben met de Goudse industrie in die tijd, zoals pijpen en kaarsen. De litho is gemaakt in de kenmerkende art-nouveaustijl van Jan Toorop, die herkenbaar is aan zijn sterke contouren met sierlijke lijnen en uitbundige decoratieve elementen. Deze stijl werd in de volksmond ook wel de slaoliestijl genoemd, naar aanleiding van het iconische decoratieve affiche dat Toorop maakte voor de Nederlandsche Oliefabriek in Delft.
Jan Toorop, Verheugd Gouda, litho, 1897. Collectie Kunstmuseum Den Haag
Een bezoek zoals Toorop dat afbeeldde, werd vaker gedaan om de verbinding te zoeken met het volk . Daarmee werd getracht het koningshuis én de jonge aanstaande koningin Wilhelmina populairder te maken. Toen Koning Willem III in 1890 overleed, liet hij zijn vrouw Emma en tienjarige dochter Wilhelmina achter. Emma werd Koningin-Regentes en bestuurde het land totdat haar dochter de volwassen leeftijd had bereikt. Dan zou Wilhelmina Koningin der Nederlanden worden. Van jongs af aan werd ze klaargestoomd voor haar aanstaande koninklijke rol. Haar moeder was streng qua opvoeding, maar ze deed dit uit goede wil om koninklijke waardigheid en kennis en kunde te bewerkstelligen bij Wilhelmina.
Jan Toorop, Affiche 'Delftsche slaolie' voor de Nederlandsche Oliefabriek, Delft, kleurenlitho, 1894. Collectie Kunstmuseum Den Haag
Wegens de ziekte van Koning Willem III werden er een tijd geen bezoeken gedaan aan steden en provincies door het land, maar als Koningin-Regentes pakte Emma dit juist weer op. Het werd een belangrijk onderdeel van Wilhelmina’s opvoeding. Emma deed dit om meerdere redenen. Allereerst was het een goede manier voor prinses Wilhelmina om het land te leren kennen. Ze kon zo een persoonlijke band opbouwen met de provincies en het heden en verleden van de locaties eigen maken. Ook vond Koningin-Moeder Emma het belangrijk om de zichtbaarheid van het Koningshuis te vergroten. Onder Koning Willem III was dit minder een prioriteit geweest, maar met de komst van een nieuwe jonge koningin wilde Emma voor een betere band tussen monarch en volk zorgen. Emma was hier succesvol in en legde onder andere met deze bezoeken een goede basis voor een toegankelijker en meer open Koningshuis.
Geniale grafici
Geniale grafici
Geniale grafici