Sint Vincent, martelaar

U heeft nog een paar weken om een aantal bijzondere houtgravures en houtsneden van Escher te zien in Het Paleis. Op 12 maart gaan ze weer het depot in en dan komen er weer aantal nieuwe schatten tevoorschijn. Eerder bespraken we Sprinkhaan, Kathedraal van Doornik en Scarabeeën. Vandaag is er aandacht voor de houtsnede Sint Vincent, martelaar.

De naam van deze heilige stamt van het Latijnse 'vincere': overwinnen. Volgens de legende is deze Vincentius samen met zijn bisschop Valerius van Zaragoza gevangen genomen tijdens de christenvervolgingen in de vierde eeuw onder keizer Diocletianus. De plaatselijke landvoogd liet de bisschop verbannen, maar Vincentius werd onderworpen aan de meest gruwelijke folteringen in een poging hem zijn geloof af te laten zweren. Ondanks de martelingen gaf Vincentius niet toe en verdedigde hij zijn geloof juist vol overtuiging. Uiteindelijk werd hij in een kerker vol glasscherven geworpen om daar de dood af te wachten. Maar Vincentius werd gered door engelen die de glasscherven veranderden in bloemen. Toen de landvoogd begreep op welke wonderbaarlijke wijze Vincentius ondanks alle wreedheden was blijven leven, zou hij, uit angst voor reacties van het volk, opdracht gegeven hebben hem uit zijn kerker te bevrijden en hem te laten verplegen. Maar Vincentius lag nauwelijks in een zacht bed, of hij gaf de geest. Woedend liet de landvoogd het lijk daarop buiten de stad dumpen als prooi voor roofvogels en wilde dieren. Maar een raaf waakte naast het lichaam en verjoeg alle belagers. Christenen hebben hem begraven bij wat nu Kaap St. Vincent in de Portugese Algarve is. Een gedenksteen werd bij het graf geplaatst, dat bewaakt bleef worden door raven.

In de houtsnede valt vooral de gigantische raaf op die zich beschermend over de stralende heilige buigt. Op een klif kijken een aantal huilende wolven gefrustreerd naar beneden. Escher vult de compositie aan met een in de diepte liggend plaatsje. Dat plaatsje is fictief maar de inspiratie is duidelijk. Hij was in het voorjaar van 1923 voor het eerst in Atrani geweest en het stadje aan de Amalfitaanse kust zou een blijvende invloed op zijn werk uit gaan oefenen. De verwijzing in deze prent is een duidelijke, al zijn de letterlijke overeenkomsten klein.