Deze website gebruikt cookies

Wij maken op deze website gebruik van cookies en vergelijkbare technieken om bezoek te analyseren en om je relevante boodschappen te tonen op social media. Door op 'Alles accepteren' te klikken geef je toestemming voor de plaatsing ervan en het verwerken van op deze wijze verkregen persoonsgegevens, zoals in ons privacy- & cookiestatement wordt vermeld.

Onze privacy- & cookiestatement:

Vogels verwelkomen de lente
20 maart 2018

Vogels verwelkomen de lente

Het weer wil nog niet echt meewerken, maar het is toch echt zo: vandaag begint de lente!

Bij het werk van Escher denk je dan al snel aan vogels. Hij heeft er honderden gemaakt, in zijn houtsnedes, houtgravures en soms ook in een litho. Soms alleen maar meestal in een groep, maar nog vaker in een hele vlakvulling, waarbij talloze vogels zijn bladspiegel vullen.

M.C. Escher, Regelmatige vlakverdeling met vogels, houtgravure, april 1949

M.C. Escher, Regelmatige vlakverdeling met vogels, houtgravure, april 1949

Die regelmatige vlakvullingen met vogels zie je veel in zijn tekenschriften, waarin hij oefende op patronen, maar ook af toe in drukwerk. Zoals in deze houtgravure van april 1949. Hij had eerst een herhaalpatroon van zes in elkaar passende vogels gesneden, drie witte en drie zwarte. In de grote vlakvulling herhaalde hij dit patroon van zes vogels weer zes keer, zodat er een vlakvulling van 36 vogels ontstaat. Dan stopt hij. Waar hij de bladspiegel in zijn schetsboeken helemaal vol tekende, vindt hij het voor deze gedrukte vlakvulling genoeg om het patroon zes keer te drukken. Daardoor ontstaat er een mooie restvorm die uitnodigt om er als kijker zelf een oneindig aantal vogels bij te bedenken. Zoveel dat de lente nu toch echt wel mag komen!

M.C. Escher, Vlakvullingsmotief met vogels, houtgravure, april 1949

M.C. Escher, Vlakvullingsmotief met vogels, houtgravure, april 1949

Regelmatige vlakverdeling met vogels, houtgravure, april 1949 (patroon verduidelijkt)

Regelmatige vlakverdeling met vogels, houtgravure, april 1949 (patroon verduidelijkt)

M.C. Escher, Regelmatige vlakverdeling met vogels, nr. 71, april 1948

M.C. Escher, Regelmatige vlakverdeling met vogels, nr. 71, april 1948

Erik Kersten

Erik Kersten

Redacteur

Deel:

Meer Escher vandaag

Klimmen en dalen

Klimmen en dalen

Op 18 maart 1960 legt Escher de laatste hand aan een van zijn meest iconische werken: de litho Klimmen en dalen. De prent was het resultaat van een bijzondere ideeënuitwisseling tussen de graficus en de Britse wiskundige Roger Penrose. Die laatste kwam voor het eerst in contact met M.C. Escher bij diens eenmanstentoonstelling in het Stedelijk Museum in 1954, die gehouden werd naar aanleiding van het Internationaal Mathematisch Congres dat jaar. Penrose was zwaar onder de indruk en hij begon al snel na te denken over zijn eigen onmogelijke beelden.
Albert Bosman en Bruno Ernst

Albert Bosman en Bruno Ernst

Vandaag begint de Boekenweek, een mooie gelegenheid om eens aandacht te besteden aan een fenomeen dat je steeds minder ziet: ex-librissen. Escher heeft er meerdere gemaakt in zijn leven, meestal voor vrienden en bekenden. De eerste maakte hij al op 17-jarige leeftijd, voor zijn eigen bibliotheek. Dit exemplaar, uit 1946, was voor zijn overbuurman in Baarn, ingenieur Albert Ernst Bosman. Dat moet een boekenworm geweest zijn, gezien het exemplaar dat Escher in deze ex-libris verwerkt. Hij wist het toen nog niet maar hij zou nog veel te danken hebben aan deze buurman. Bosman zou hem namelijk in contact brengen met Hans de Rijk. De man van de vele pseudoniemen.
Hilversumse cultuurprijs, 1965

Hilversumse cultuurprijs, 1965

Op 5 maart 1965 ontving Escher de Hilversumse cultuurprijs. Ter gelegenheid daarvan hield hij een lezing waarin hij weer eens aantoonde hoe grappig hij kon zijn. Bij velen roept de naam Escher vooral het beeld op van die bebaarde, strenge en nauwkeurige man die in zijn atelier eenzaam zwoegt aan zijn zinsbegoochelende voorstellingen. Dat beeld bestond toen ook al en de graficus geeft ze in zijn lezing in eerste instantie ook gelijk:
"Van nature ben ik nu eenmaal niet spontaan. Het uitvoeren van een grafische prent eist geduld en bedachtzaamheid en ook de ideeën, die ik erin tot uitdrukking wil brengen, komen meestal pas tot klaarheid na zorgvuldige overdenking. Ik breng mijn tijd dan ook veelal door in een stil atelier, en, hoe gunstig dat ook moge zijn voor de uitoefening van mijn beroep, het bevordert geenszins de welsprekendheid."