

Het weer wil nog niet echt meewerken, maar het is toch echt zo: vandaag begint de lente!
Bij het werk van Escher denk je dan al snel aan vogels. Hij heeft er honderden gemaakt, in zijn houtsnedes, houtgravures en soms ook in een litho. Soms alleen maar meestal in een groep, maar nog vaker in een hele vlakvulling, waarbij talloze vogels zijn bladspiegel vullen.

M.C. Escher, Regelmatige vlakverdeling met vogels, houtgravure, april 1949
Die regelmatige vlakvullingen met vogels zie je veel in zijn tekenschriften, waarin hij oefende op patronen, maar ook af toe in drukwerk. Zoals in deze houtgravure van april 1949. Hij had eerst een herhaalpatroon van zes in elkaar passende vogels gesneden, drie witte en drie zwarte. In de grote vlakvulling herhaalde hij dit patroon van zes vogels weer zes keer, zodat er een vlakvulling van 36 vogels ontstaat. Dan stopt hij. Waar hij de bladspiegel in zijn schetsboeken helemaal vol tekende, vindt hij het voor deze gedrukte vlakvulling genoeg om het patroon zes keer te drukken. Daardoor ontstaat er een mooie restvorm die uitnodigt om er als kijker zelf een oneindig aantal vogels bij te bedenken. Zoveel dat de lente nu toch echt wel mag komen!

M.C. Escher, Vlakvullingsmotief met vogels, houtgravure, april 1949

Regelmatige vlakverdeling met vogels, houtgravure, april 1949 (patroon verduidelijkt)

M.C. Escher, Regelmatige vlakverdeling met vogels, nr. 71, april 1948
Meer Escher vandaag


Albert Bosman en Bruno Ernst

Hilversumse cultuurprijs, 1965
"Van nature ben ik nu eenmaal niet spontaan. Het uitvoeren van een grafische prent eist geduld en bedachtzaamheid en ook de ideeën, die ik erin tot uitdrukking wil brengen, komen meestal pas tot klaarheid na zorgvuldige overdenking. Ik breng mijn tijd dan ook veelal door in een stil atelier, en, hoe gunstig dat ook moge zijn voor de uitoefening van mijn beroep, het bevordert geenszins de welsprekendheid."