Deze website gebruikt cookies

Wij maken op deze website gebruik van cookies en vergelijkbare technieken om bezoek te analyseren en om je relevante boodschappen te tonen op social media. Door op 'Alles accepteren' te klikken geef je toestemming voor de plaatsing ervan en het verwerken van op deze wijze verkregen persoonsgegevens, zoals in ons privacy- & cookiestatement wordt vermeld.

Onze privacy- & cookiestatement:

Bijzonder bruikleen
1 juni 2019

Bijzonder bruikleen

Vorige week is een vitrine onthuld in Escher in Het Paleis met daarin een bijzonder bruikleen. Deze komt van de heer en mevrouw Hoogendijk-Floor. Gedurende de jaren heeft dit echtpaar meerdere werken van M.C. Escher aangeschaft, die recentelijk aan Escher in Het Paleis in langdurig bruikleen zijn gegeven. In hun bezit zijn onder meer een vignet met vissen en het bijbehorende houtblok.

Vissen (vignet), houtblok, 1955

Vissen (vignet), houtblok, 1955

M.C. Escher, Vissen (vignet), houtsnede, 1955

M.C. Escher, Vissen (vignet), houtsnede, 1955

Escher heeft maar weinig intacte houtblokken achtergelaten na zijn dood en de meesten daarvan zijn in particulier bezit. Deze bruikleen is voor het museum daarom van onschatbare waarde.

Onderdeel van de bruikleen zijn ook een tentoonstellingsuitnodiging en meerdere vignetten voor kaarten. Van 1953 tot 1956 maakte Escher ieder jaar een gekleurde houtsnede voor Eugène en Willy Strens. Elk jaar lichtte hij daarvoor één van de vier elementen uit op een vignet dat door het echtpaar als nieuwjaarswens werd verstuurd. De prenten hebben water en vuur als thema. In de nieuwjaarswens met vuur als thema koos Escher voor de mannetjes uit de prent Ontmoeting (1944).

M.C. Escher, Ontmoeting, litho, mei 1944

M.C. Escher, Ontmoeting, litho, mei 1944

M.C. Escher, Vuur (nieuwjaarswens 1955), houtsnede in geel en oranje, gedrukt van twee blokken, met boekdruk in grijs, oktober 1952

M.C. Escher, Vuur (nieuwjaarswens 1955), houtsnede in geel en oranje, gedrukt van twee blokken, met boekdruk in grijs, oktober 1952

De keuze voor vissen als illustratie bij het thema water in 1956 was ook logisch: gedurende zijn hele carrière keerden vissen terug als herkenbaar element in Eschers werk. Zo ook bijvoorbeeld op gelijke wijze in de houtsnede Vissen uit 1941. Voor opdrachten deinsde Escher dus niet terug om eerdere thema's opnieuw een rol te geven.

M.C. Escher, Vissen, houtsnede in drie tinten grijsgroen, gedrukt van drie blokken, oktober 1941

M.C. Escher, Vissen, houtsnede in drie tinten grijsgroen, gedrukt van drie blokken, oktober 1941

M.C. Escher, Water (nieuwjaarswens 1956), houtsnede in groen en blauw, gedrukt van twee blokken, met boekdruk in grijs, oktober 1952

M.C. Escher, Water (nieuwjaarswens 1956), houtsnede in groen en blauw, gedrukt van twee blokken, met boekdruk in grijs, oktober 1952

Judith Kadee

Judith Kadee

Conservator

Deel:

Meer Escher vandaag

De Calanches van Piana

De Calanches van Piana

Escher was een wandelaar en een kijker. Dat zijn twee liefhebberijen die gelukkig prima te combineren zijn. In zijn Italiaanse jaren maakte hij elk voorjaar een lange trektocht door toen nog onherbergzame streken als de Abruzzen en Calabrië. Hij keek zijn ogen uit en verwonderde hij zich over de schitterende natuur en het eigenzinnige landschap dat hij daar aan trof. Daarbij bekeek hij de omgeving op zowel op micro- als macroniveau. Hij kon met net zoveel bewondering naar een plantje of een insect kijken als naar een berg of een kustlijn. Nadat hij in 1941 naar Baarn was verhuisd, ging hij fanatiek door met dat wandelen en kijken. Hij liep vele uren door de bossen rond zijn woonplaats, met net zoveel aandacht voor de Nederlandse natuur als voor de Italiaanse. In het voorjaar van 1933 was hij op Corsica, het Franse eiland dat gevoelsmatig net zo goed bij Italië had kunnen horen. Corsica was lang onderdeel van het Romeinse rijk en was daarna honderden jaren bezet door de Republiek Genua. Pas na de Franse Revolutie werd het een integraal deel van Frankrijk. Het onherbergzame eiland oefende een grote aantrekkingskracht uit op Escher, vanwege het ruige en afwisselende landschap en het gebrek aan mensen.
Eindeloos Escher beleven met Nadir en Zenith

Eindeloos Escher beleven met Nadir en Zenith

Even verdwaald raken in de wereld van M.C. Escher. Willen we dat niet allemaal? Een paar maanden geleden kwam mij voor het eerst het nieuwste prentenboek van Wouter van Reek onder ogen. De illustrator en prentenboekmaker heeft zich voor dit boek laten inspireren door niemand minder dan M.C. Escher. Op speelse wijze licht Wouter de bètakant van het werk van Escher uit in een boek voor jong en oud. Het project waar Wouter dag in, dag uit aan werkte, leidde tot het idee voor een speelse en vrolijke tentoonstelling in Escher in Het Paleis.
De puzzel van Roger Penrose

De puzzel van Roger Penrose

In mei 1971 maakte Escher zijn laatste vlakverdeling, een tekening in Oost-Indische inkt en waterverf van een figuurtje dat hij zelf een 'spookje' noemde. Het was de laatste in een lange serie in schriften gemaakte vlakvullingen, maar het was ook in een ander opzicht een opmerkelijke tekening. In 1962 was de Britse wiskundige Roger Penrose in Nederland en hij bezocht Escher in zijn huis in Baarn. De twee hadden elkaar leren kennen nadat Penrose werk van Escher had gezien tijdens het Internationaal Mathematisch Congres in 1954. Ze begonnen een briefwisseling die in 1960 zou leiden tot de prent Klimmen en Dalen. Penrose is zijn hele carrière gefascineerd geweest door vlakvullingen, een fascinatie die hij deelde met Escher. Penrose kreeg van Escher een prent en hij gaf zijn gastheer op zijn beurt een houten puzzel.