Deze website gebruikt cookies

Wij maken op deze website gebruik van cookies en vergelijkbare technieken om bezoek te analyseren en om je relevante boodschappen te tonen op social media. Door op 'Alles accepteren' te klikken geef je toestemming voor de plaatsing ervan en het verwerken van op deze wijze verkregen persoonsgegevens, zoals in ons privacy- & cookiestatement wordt vermeld.

Onze privacy- & cookiestatement:

Een tegeltableau voor én door Escher
22 november 2025

Een tegeltableau voor én door Escher

Recentelijk hebben Escher in Het Paleis en Kunstmuseum Den Haag de collectie kunnen verrijken met een persoonlijk werk van M.C. Escher: het tegeltableau Vissen en vogels uit 1960 dat jarenlang bij Escher in zijn atelier heeft gehangen.  

<p>M.C. Escher (ontwerp), De Porceleyne Fles (uitvoering), Vissen en vogels, 1960, geglazuurd keramiek</p>

M.C. Escher (ontwerp), De Porceleyne Fles (uitvoering), Vissen en vogels, 1960, geglazuurd keramiek

<p>M.C. Escher in zijn atelier in Baarn met het tableau op de achtergrond, jaren 60&nbsp;</p>

M.C. Escher in zijn atelier in Baarn met het tableau op de achtergrond, jaren 60 

Dit tableau krijgt Escher naar aanleiding van een grote opdracht: in de winter van 1959-1960 ontwerpt hij namelijk een tegeltableau met vissen en vogels voor de Dirk Schäferstraat 59 in Amsterdam-Zuid. Het tableau maakt hij in opdracht van Wolbert J. Vroom, een groot liefhebber van Eschers werk, die op zoek is naar een zwart-witte voorstelling om de gevel van zijn nieuwgebouwde villa mee te verfraaien. 

Escher stelt voor om het tableau op zijn prent Lucht en water I (1938) te baseren, waarin vissen geleidelijk in vogels veranderen. Het ruitvormige ontwerp voegt beweging toe aan de rechte vormen van de moderne villa en Eschers vlakvullingen lenen zich goed voor een tegelpatroon. Al snel wordt de Delftse aardewerkfabriek De Porceleyne Fles (nu: Royal Delft) erbij betrokken, waar de tegels gemaakt worden. Hier werkt Escher vaker mee samen, onder andere voor betegelde zuilen voor de Johanna Westermanschool (nu: Maris College) te Den Haag en later ook voor het Baarnsch Lyceum. Na een maandenlang proces wordt het tableau in het voorjaar van 1960 opgeleverd. De heer en mevrouw Vroom, Lau Peters (de architect van de villa) en M.C. Escher zijn bij de onthulling aanwezig. Het grote tegeltableau aan de Dirk Schäferstraat is ook nu nog steeds te zien aan de gevel van het pand. 

Eschers is enthousiast over het eindresultaat, wat blijkt uit het feit dat een kleiner tableau met dezelfde tegels van De Porceleyne Fles dankbaar door hem wordt ontvangen. In zijn brief aan de heer Holland van De Porceleyne Fles schrijft Escher op 15 maart 1960: ‘Ook vergat ik U mijn dank te betuigen voor het doen samenstellen van het kleine tableau. Ik ben daar erg blij mee en zie het verlangend tegemoet!’ Dit tableau geeft Escher een prominente plek in zijn atelier, waar het nog jarenlang zal hangen en waar hij meermaals mee gefotografeerd wordt. Ook verhuist het mee naar het Rosa Spier Huis, de woon- en werkgemeenschap van kunstenaars en wetenschappers te Laren, waar de laatste fase van zijn leven doorbrengt.   

<p>M.C. Escher in zijn atelier aan de Van Heemstralaan 28 in Baarn, jaren 60&nbsp;</p>

M.C. Escher in zijn atelier aan de Van Heemstralaan 28 in Baarn, jaren 60 

<p>M.C. Escher in zijn atelier aan de Van Heemstralaan 28 in Baarn, jaren 60&nbsp;</p>

M.C. Escher in zijn atelier aan de Van Heemstralaan 28 in Baarn, jaren 60 

Judith Kadee

Judith Kadee

Oud-conservator Escher in Het Paleis

Deel:

Meer Escher Vandaag

M.C. Escher's Word-Puzzle Wrapping Paper for De Bijenkorf

18 oktober 2025

M.C. Escher's Word-Puzzle Wrapping Paper for De Bijenkorf

Doris Schattschneider, Escher-expert en gepensioneerd hoogleraar wiskunde, was gastspreker op de jaarlijkse wiskundeconferentie genaamd Bridges. Dit jaar vond de conferentie in juli plaats in Eindhoven. Ze presenteerde daar haar onderzoek naar Eschers ontwerp voor inpakpapier voor warenhuis De Bijenkorf, waarvoor Escher teruggreep op zijn hobby van wat hij ‘woordpuzzels’ noemde. Het onderzoek van Schattschneider is in het Engels beschikbaar op onze website.

Brieven vol bewondering: een bijzonder bruikleen

7 augustus 2025

Brieven vol bewondering: een bijzonder bruikleen

M.C. Escher ontvangt tijdens zijn leven meerdere brieven van liefhebbers die hun bewondering voor zijn werk met hem delen. Deze zijn lang niet allemaal bewaard gebleven en het is dan ook zeer bijzonder als nabestaanden dergelijke brieven in bruikleen geven. De kleindochter van Hendrik Dekker leent zijn zorgvuldig geschreven brief over de prent Reptielen (1943) en Eschers reactie daarop tijdelijk uit aan Escher in Het Paleis. De handgeschreven correspondentie is op zaal te zien van 18 maart tot en met 14 september 2025.

Een klokkentoren in de schemering

3 juli 2025

Een klokkentoren in de schemering

Jarenlang woonde M.C. Escher in Rome, maar de stad zelf verbeelden in zijn prenten deed hij niet graag. Bij nacht vond Escher Rome mooier, een voorkeur die in 1934 leidde tot een grote serie houtsneden en tekeningen met de titel Nachtelijk Rome. In die periode tekent hij ook de basiliek Santi Giovanni e Paolo. De tekening leidt pas twee jaar daarna tot een litho: S.S. Giovanni e Paolo (1936). Tien jaar later keert hij weer terug naar dit onderwerp met zijn eerste mezzotint: Schemering (1946). Op het eerste gezicht lijken de litho en de mezzotint bijna identiek, maar dat zijn ze zeker niet.