Hier haken we in op data uit het leven en werk van M.C. Escher, kriskras door de tijd maar toch actueel. Geniet het hele jaar door van achtergrondverhalen, anekdotes en weetjes over deze fascinerende kunstenaar.
Vandaag is de sterfdag van Johann Sebastian Bach. Op 28 juli 1750 overleed de Duitse componist in Leipzig. Maurits Cornelis Escher was groot fan.
"Ik geloof dat er geen muziek is die mij zo ontroert.."
schreef hij op zijn 22ste aan een vriendin over de composities van Bach.
‘".menige prent in mijn gedachten kreeg vaste vorm, terwijl ik luisterde naar de heldere logische taal die hij spreekt, terwijl ik dronk van de klare wijn die hij schenkt."
Bach-kenners zal het niet verbazen dat Escher verzot was op deze muziek. Het grafische werk van de kunstenaar en de composities van Bach vertonen op abstracte wijze overeenkomsten.
Op 23 juli 1926 wordt George Arnold Escher geboren, de eerste van de drie zonen van Maurits en Jetta. Hij werd vernoemd naar grootvader Escher en naar Nol, Maurits' broer die het jaar daarvoor verongelukt was tijdens een bergwandeling.
"Het is een adorabel, lief en mooi kind. Volstrekt geen mormel"
meldde Maurits zijn ouders.
Vakantie! Ontspannen, ontsnappen, ontdekken. Vakantie biedt altijd een nieuw perspectief. Een frisse blik op het dagelijks leven, meer kennis van andere culturen, of simpelweg meer waardering voor de gerieflijkheid van het eigen huis. Het kan ook letterlijk een ander perspectief bieden: de blik vanuit het vliegtuig. Escher, een meester in spelen met perspectief, had in de jaren 30 weliswaar nog nooit in een vliegtuig gezeten, maar hij kon zich al prima verplaatsen in dit bijzondere perspectief.
Dit is Vlakvulling II, een litho uit juli 1957 zonder onderliggend systeem. De vormen schieten alle richtingen op. Het is wellicht de meest vreemde prent uit Eschers oeuvre.
In geen ander werk komen zo veel verschillende dieren, mensen, saters en andere bizarre levensvormen voor: 21 zwarte en 19 witte. Zes vissen, vier vogels, zeven mensachtigen, een mediterende boeddha, twee duivels, een walrus, een olifant, een aap, een kikker, een dromedaris, een kangoeroe, een kreeft, een vogelbekachtig schepsel, een draak, een eenhoorn, een slang, verschillende hondachtigen, een balkende ezel, een schildpad en een slak met zijn huis op zijn rug. En een gitaar.
Op 4 juli 1935 verhuist het gezin Escher van Rome naar het Zwitserse Château-d’Oex. Noodgedwongen. Maurits wilde graag in Italië blijven maar hij had het steeds moeilijker met het opkomende fascisme. Toen zijn zoons in Mussolini-uniformen moesten gaan lopen was de maat vol.
Maar er was nog een reden. Bij hun jongste zoon Arthur werd tbc geconstateerd en het was beter voor zijn gezondheid als ze naar de bergen verhuisden. Nina, de zuster van Jetta, woont al met haar gezin in Zwitserland en zo kwam Château-d'Oex in beeld. Dit plaatsje ligt ten oosten van het meer van Genève en is omringd door hoge bergen. Het stille geïsoleerde Château-d'Oex verschilde in alles van het hectische Rome. Maurits en Jetta hadden grote moeite met de overgang, maar de kinderen konden prima aarden. Maurits stortte zich op zijn werk en juist vanwege het isolement in Zwitserland maakte hij veel vorderingen. Toch verhuisde het gezin twee jaar later al weer, nu naar het Belgische Ukkel.
Na hun vakantie bij de Schiblers in Steckborn reist het gezin Escher eind juni 1931 door naar Nederland. Jetta en de kinderen zouden er tot 1 en Maurits tot 18 september blijven. In deze drieënhalve maand werkte Escher aan zijn techniek en breidde die ook uit. Zo bracht hij een bezoek aan graficus, schilder en tekenaar Fokko Mees. Die leerde hem de mogelijkheden van het bewerken van kopshout met een burijn, de techniek dus van het houtgraveren. Escher kocht een graveerburijn met een loep om dit zeer fijne werk te kunnen maken. Het eerste resultaat was een uitnodigingskaart voor zijn tentoonstelling bij kunsthandel Liernur in Den Haag. Hij gebruikte de Leeuw van Sint Marcus op het piazza in Ravello als motief.
Zomer! Het is de langste dag van het jaar. Escher in Het Paleis wenst iedereen prachtige weken toe met veel zon en ontspanning. Maurits Escher zelf geeft het goede voorbeeld.
In juni 1931 was hij met zijn gezin in het Zwitserse Steckborn. Daar woonden Jetta's zus Nina en haar man Oskar Schibler, bij wie ze vaak hun zomervakanties doorbrachten. Het huis van de Schiblers lag aan het meer van Konstanz. Op deze pagina uit zijn eigen fotoalbums zien we Maurits met zijn zonen in de kano op het meer, genietend van de zomerzon en de heerlijke Zwitserse berglucht.
Vaderdag! Maurits Cornelis Escher was een kunstenaar maar hij was ook echtgenoot en vader. Uit zijn huwelijk met Jetta werden drie zonen geboren: George Arnold (23 juli 1926), Arthur Eduard (8 december 1928) en Jan Christoffel (6 maart 1938). Op de foto zien we hem ontspannen met oudste zoon George (die dan net twee is), samen in een strandstoel in de tuin.
Vandaag is Eschers geboortedag! Op 17 juni 1898 om 7.15 werd Maurits Cornelis Escher geboren in het kapitale huis van zijn ouders in Leeuwarden, in wat nu Keramiekmuseum Princessehof is. Niet dat hij zelf zoveel had met verjaardagen. Hij vond altijd dat het leven veel te kort duurde om alles te maken wat hij wilde maken.
Op 16 juni 1924 trouwt Maurits Escher met Jetta Umiker in de Italiaanse kustplaats Viareggio. Deze oudste dochter van de Zwitserse zakenman Arturo Umiker en de Italiaanse Enrichetta Cataneo was een ingetogen meisje dat hij ruim een jaar eerder in Ravello had leren kennen. Maurits was gefascineerd door de melancholische en ziekelijke Jetta. Hij dacht dat ze ongelukkig was en de verliefde jongeman hoopte haar gelukkig te maken. Niet direct door met haar te trouwens, overigens.